بعنوان یكی از اولیه ترین تئوریهای محتوایی در انگیزش ، می توان به نظریه سلسله مراتب نیازها اشاره كرد. در این تئوری نیازهای آدمی در پنج طبقه قرار داده شده است كه عبارتند از: نیازهای جسمانی، نیاز به امنیت، نیاز به محبت، نیاز به حرمت، نیاز به خودیابی و كمال، نیازهای مذكور در سازمان بصورت پرداخت حقوق و مزایا و امكانات رفاهی ،ایجاد امنیت شغلی و مقررات حمایتی، تشكلهای گروهی رسمی و غیر رسمی در محیط كار ، قائل شدن حرمت برای فرد و كارا و در مراتب مختلف سازمان و ایجاد امكانات برای شكوفایی توان بالقوه افراد، ارضا می شوند به طبقه بندی مذكور ، دو نیاز دانش اندوزی و شناخت و درك پدیده ه ، نیاز به زیبایی و نظم،نیز اضافه شده كه قبل از نیاز به خودیابی قرار میگیرند ، شكل شماره ۱ سلسله مراتب نیازها را نشان می دهد. اگر چه تئوری سلسله مراتب نیازها مستقیماً برای انگیزش كاری طراحی نشده است ، اما می توان نتیجه گرفت كه با ارضای این نیازها برای فرد انگیزه به كار درسازمان ایجاد خواهد شد و شاید این ساده ترین خواستها را بوجود می آورند و در راه برآوردن این خواسته هاست كه فرد به رفتار خاصی دست می زند و انگیزه عمل در او بیدار می شود.

برخی از صاحبنظران رابطه نیاز و انگیزش را به این صورت توصیف كرده اند كه نیاز در فرد ایجاد محرك كرده و محرك باعث می شود فرد به سمت هدفی برای ارضای نیاز خود حركت كند و انگیزش اتفاق بیفتد.
بر اساس این نظریه محرك یا انگیزه ، احساس نیازی است كه جهتدار شده و به سمت هدفی موجد حركت شده است. نیاز یك احسس است ، اما محرك یا انگیزه حاوی اقدام و عمل بوده و نیرویی زائیده و برخاسته از نیاز است.

ایجاد انگیزه در ادامه تحصیل معلمان:
در زمینه ایجاد انگیزه در معلمان جهت شكرت در ضمن خدمت مطالعات فراوانی صورت گرفته ، نتایج تحقیقات جكسون در این مورد به پیشنهاد یك شیوه تكمیل شده.
اجرای این شیوه مستلزم آنست كه ساعات تدریس معلمان كاسته و در عوض ساعاتی به زمان تحلیل و برنامه ریزی ، پژوهش و تحقیق توسط آنها افزوده شود . از نظر جكسون پژوهش و تحقیق بیشتر توسط معلمان موجبات ادراك برترآنان می شود. لذا تداوم تحقیقات را فراهم می سازد.
تیلن نیز بعد از پژوهش در همین زمینه در سال ۱۹۷۱ می نویسد: معلمان از نقاط ضعف و تدریس خود به خوبی آگاهی دارند و از برنامه های آموزشی كه در برطرف كردن این تقاط ضعف به انان كمك كند بخوبی استقبال می كنند.

لورتن نیز در سال ۱۹۷۵ در اینمورد می نویسد:
رضایتهای روحی و روانی ناشی از تدریس موفق بعد از شركت در دوره های ضمن خدمت بزرگترین پاداش برای معلیمن محسوب می شود.
راین در این مورد در سال ۱۹۷۸ ، بعد از مطالعات بسیار نتیجه گیری می نماید كه این برنامه ها در اصلاح عملكرد معلمان و رشد حرفه ای آنان نقشی نخواهد داشت مگر آنكه پاداشهای آشكار و نتایج مادی برایشان به همراه داشته باشد.

در مطالعه دیگری لیتل در سال ۱۹۸۲ می نویسد:
برنامه های آموزشی ضمن خدمتی كه از تجزیه و تحلیل فرماهای دانشگاهی به دور بوده اند بیشترین تاثیر را بر مدارس داشته اند و معلمان ازآن استقبال بیشتری كرده اند.
نتایج تحقیقات مومان و فیلیبز و لورتی نمایانگر این واقعیت است كه هرچه پاداشهای روانی (میزان رضایت روحی و روانی) در محیط مدرسه كمتر باشد، پاداش مادی بیشتری جهت شركت معلمان در برنامه های آموزش ضمن خدمت ضروری بنظر می رسد.
بهر حال نتایج كلی این تحقیقات، همچنین مطالعات سرجیوانی نشان می دهد كه معلمان از رضایتهای روحی و روانی ، لذت بیشتری می برند تا سایر انواع پاداشها.
آنها زمانی كه می بینند دانش آموزان بهتر یاد می گیرند بیشتر كوشش می كنند ، رفتار بهتری ارائه دهند، به معلمان خویش احترام می گذارند و بطور كلی عملكرد بهتری دارند بیشتر احساس رضایت می كنند. این نتیجه گیری بوسیله مطالعات وسیع جویس و پك در سال ۱۹۷۷ تائید شده است این مطالعه وسیع در سطح چهل و دو ایالت در امریكا انجام شده نشان می دهد كه بیشتر از هفتاد درصد از پاسخ دهندگان انگیزه اولیه شركتشان در آموزشهای ضمن خدمت را افزایش رشد حرفه ای و شخصیتی می دانند.

سیلور نیز در سال ۱۹۸۲ در یك بررسی تحقیقاتی در مورد انگیزه معلمان برای شركت دردوره های ضمن خدمت به همین نتیجه دست یافته است.
مروری اجمالی بر تحقیقات گذشته:
بنابر بررسیهای انجام شده در زمینه سابقه تحقیق این موشوع، تحقیقی كه دقیقاٌ در این راستا انجام شده باشد، یافت نشده ، لیكن پاره ای تحقیقات با عواوین دیگر انجام شده كه می توان برخی از نتایج آنها را درخصوص عوامل مورد بررسی در تحقیق حاضر ، مفید فایده باشد. این بخش بطور اختصار به عمده ترین نتایج این بررسی ها می پردازد.
تحقیق آقای صمد ایزدیدر سال ۱۳۷۱

عنوان تحقیق: بررسی كارایی و اثر بخشی آموزشهای ضمن خدمت معلمان كاردانی رشته آموزش ابتدایی در سطح استان مازندران.
هدف تحقیق: بررسی كارایی و اثر بخشی اموزشهای ضمن خدمت معلمان رشته آموزش ابتدایی ، مقطع كاردانی در سطح استان مازندران.

هدفهای ویژه مطالعه پاسخگویی به سئوالات ذیل است:
۱- آیا آموزش ضمن خدمت معلمان در مواردی چون افزایش درصد قبولی و نمره ارزیابی از كار ، پذیرش مسئولیت و روحیه قوی در انجام فعالیت برای دستیابی به اهداف سازمان موفق بوده است؟
۲- آیا آموزش ضمن خدمت توانایی معلمان را در روش تدریس، شیوه كلاس داری ، طرح درسو كنترل و اداره كلاس بالا برده است.
۳- آموزشهای ضمن خدمت تا چه اندازه باعث افزایش نظم و انضباط در معلمین گردیده است؟ آیا این آموزشها معلمان را در برقراری نظم و انضباط در كلاس كمك نموده است.
۴- آموزش ضمن خدمت تا چه اندازه باعث افزایش دقت ، همكاری معلمان با یكدیگر و با اولیاء مدرسه با دانش آموزان و والدین آنها گردیده و تا چه اندازه مهارت تفكر برای حل مشكلات دانش آموزان در معلمین را موجب شده است.
فرضیات تحقیق:
۱- شركت معلمان در آموزش ضمن خدمت موجب افزایش نظم و انضباط در معلمان و برقراری نظم و انضباط می شود.
۲- شركت معلمان درآموزش ضمن خدمت باعث افزایش دقت آنان می شود .
۳- شركت معلمان در آموزش ضمن خدمت باعث افزایش همكاری معلمان با یكدیگر و مدیریت مدرسه ، دانش آموزان و اولیاء آنها می شود.
۴- شركت معلمان درآمورش ضمن خدمت مهارت آنها را در تفكر برای حل مشكلات درسی و غیر درسی دانش آموزان افزایش می دهد.
۵- شركت معلمان درآموزش ضمن خدمت باعث پذیرش مسئولیت و روحیه قوی در انجام وظایف محوله می شود.
۶- شركت معلمان درآموزش ضمن خدمت توانایی آنان را در امر تدریس اعم از روش تدریس، طرح درس ، كنترل و اداره درس ، افزایش می دهد.
۷- شركت معلمان در آموزش ضمن خدمت منجر به افزایش درصد قبولی دانش آموزان و نمره ارزیابی از كار معلمان می گردد.

نتایج :
یافته های تحقیق نشان می دهد آموزشهای ضمن خدمت بعنوان ابزاری جهت بهبود كیفیت عملكرد افراد مطرح می باشند.
۱- ۸۹ درصد از معلمان كاملاً موافق هستند كه نظم و انضباط معلمین در داشتن برنامه زمان بندی شده برای تدریس از جمله تاثیرات آموزش ضمن خدمت می باشد.
۲- ۹۴ درصد معلمان كاملاً موافق هستند كه آموزش ضمن خدمت موجب گردیده تا معلمان رفتار و اعمال شاگردان را منظماً هدایت نماید.
۳- ۸۸ درصد معلمان معتقدند آشنایی معلمان با كارهای جمعی و نحوه ترتیب و اداره آنها در اثر شركت در آموزش ضمن خدمت است
۴- ۸۸ درصد معلمان نسبت به تاثیر آموزش ضمن خدمت در ملتزم نمودن معلمین جهت رعایت بیشتر مقررات اداری و آموزشی كاملاً موافق یا موافق هستند.
۵- حدود ۸۳ درصد معلمان كاملاً موافق هستند با تاثیر آموزش ضمن خدمت در گوش دادن دقیق به سخنان دانش آموزان و استفاده از آنها هنگام توضیح مطالب درس.
۶- ۹۳ درصد از معلمان كاملاً موافق افزایش كیفیت ارتباط بین معلمین و دانش آموزان در اثر آموزش ضمن خدمت هستند
۷- ۹۶ درصد معلمان اشاره به دقت معلیمن درآموزش مسائل اساسی و با ارزش درس در اثر شركت آنها در آموزش ضمن خدمت دارند.
۸- ۹۲ درصد معلمان كاملاً موافق هستند كه همكاری معلمان با مدیریت مدرسه در اثر شركت در آموزش ضمن خدمت است.
۹- ۹۶ درصد معلمان معتقدند با شركت معلمان در آموزش ضمن خدمت تشویق رفتار خوب دانش آموزان افزایش یافته است.
۱۰- ۸۸ درصد معلمان به تاثیر آموزش ضمن خدمت در افزایش همكاری و ارتباط معلمان با اولیاء از طریق شركت در جلسات انجمن اولیاء و مربیان نظر كاملاً موافق دارند.
۱۱- ۸۸ درصد معلمان كاملا وافق هستند كه شركت معلمان در آموزش ضمن خدمت آنان را قادر ساخته تا دانش آموزان را برای برخورد با مشكلات خاص مراحل رشد آماده سازند
۱۲- ۹۰ درصد معلمان نسبت به تاثیر آموزش ضمن خدمت بر معلمین جهت همدردی و همدلی با دانش آموزان برای حل مشكلات آنان نظر كاملا موافق دارند.
۱۳- ۸۸ درصد معلم ها كاملا موافق هستند كه شركت در ضمن خدمت موجب می گردد تا معلمان در برخورد با مسائل و مشكلات غیر درسی دانش آموزان و سعی در شناخت و جلوگیری از عوامل اساسی بروز مشكلات داشته باشند.
۱۴- ۹۵ درصد معلمان كاملاً موافق هستند كه معلمان باشركت در آموزشهای ضمن خدمت همراه با احساس مسئولیت كه درآنها بوجود می آید به سرنوشت دانش آموزان بیشتر علاقه مند می شوند در این ارتباط رعایت عدالت و برخورد مناسب با استعداد و توانایی و ظرفیت هر یك از دانش آموزان و عدم تبعیض بین آنها بیانگر احساس مسئولیت معلمان است.
۱۵- ۸۰ درصد معلمان موافق اند كه معلمان شركت كننده در آموزش ضمن خدمت بین دانش آموزان تبعیض قائل نمی شودژند.
۱۶- ۷۸درصد معلمان اعتقاد دارند معلمان شركت كننده در آموزش ضمن خدمت از پذیرفتن مسئولیت استقبال می كنند.
۱۷- ۹۵ درصد معلمان كاملاً موافق هستند كه آموزش ضمن خدمت باعث می شود معلمان بین تجربیات قبلی، انتظارات و نیازهای یادگیری شاگردان با هدفهای آموزشی درس ارتباط معنی داری برقرار كنند.
۱۸- ۹۴ درصد معلمان كاملا موافق هستند كه معلمان شركت كننده در آموزش ضمن خدمت هنگام ارائه درس روزانه فقط از یك روش استفاده نمی كنند
۱۹- ۹۷ درصد معلمان معتقدند آموزش ضمن خدمت باعث می گردد تا معلمان توجه بیشتری به نیازهای یادگیری شاگران داشته باشند.
۲۰- ۸۲ درصد معلمان كاملا موافق هستند كه معلمان شركت كننده در آموزش ضمن خدمت از طرح درس استفاده می كنند.
۲۱- ۸۳ درصد معلمان اظهار داشتند كه معلمان شركت كننده از رسانه های آموزشی كمك می گیرند.
۲۲- ۹۴ درصد معلمان كاملا موافق هستند آموزش ضمن خدمت باعث می شود معلمین از روشهای مختلف برای كنترل و اداره كلاس استفاده می كنند
۲۳- ۹۲درصد معلمان موافق بودند كه آموزش ضمن خدمت باعث می شود كه معلمین شركت كننده در آموزش ضمن خدمت هدف از امتحان را تشویق دانش آموزان به فعالیت بیشتر قرار دهند.
۲۴- ۹۳ درصد معلمان كاملا موافق هستند كه آموزش ضمن خدمت باعث گردیده تا معلمین تغییراتی را كه در جریان تدریس در رفتار دانش آموزان ایجاد شده را ملاك ارزیابی میزان پیشرفت آنها قرار دهند.
۲۵- ۹۰ درصد معلمان معتقدند كه شركت معلمان باعث می شود تا آنها هدفهای تربیتی را اساس ارزشیابی آموزخته های دانش آموزان قرار دهند.
بطور كلی یافته های عمده تحقیق افزایش توانایی معلمان در تدریس اعم از روش تدریس ، طرح درس ، كنترل و اداره كلاس می باشد.
تحقیق دیگر از آقای علی قلی زاده در سال ۱۳۷۱ با عنوان بررسی تحلیلی آموزش ضمن خدمت دبیران آموزش و پرورش استان تهران در دهه ۷۰-۶۰ بمنظور ارائه الگوی موثر می باشد.

هدف اصلی این تحقیق بررسی آموزش ضمن خدمت كاركنان آموزشی آموزش و پرورش بود.
اهداف فرعی تحقیق:
۱- بررسی كمی دوره ای آموزش ضمن خدمت دبیران دوره متوسطه در طول ده سال گذشته در استان تهران.
۲- بررسی نظرات شركت كنندگان در دوره های آموزش ضمن خدمت استان تهران.
جامعه آماری ، كلیه دبیران شركت كننده در دوره های آموزش ضمن خدمت استان تهرن در طول دهه ۷۰-۶۰ (تعداد ۳۹۹۴)
نمونه آماری : نمونه گیری متناسب با حجم ۵ درصد (۲۰۰نفر)

مهمترین یافته های تحقیق:
۱- ۷۵ درصد اعتقاد داشتند كه علاقمندی به تدریس و فعالیتهای آموزشی یكی از عوال مهم انگیزش برای شركت در دوره های آموزش ضمن خدمت می باشد.
۲- ۸۰ درصد اعتقاد داشتند دستیابی به موفقیت شغلی برتر از عوامل موثر انگیزشی است.
۳- ۳۰ درصد معلمان وجود روحیه مدرك گرایی در جامعه را موثر دانستند.
۴- ۸۵ درصد علت ادامه تحصیل خود را ارتقاء علمی جهت انجام بهتر وظایف شغلی می دانند.
۵- رابطه معنی داری بین تطبیق با شریط احراز شغل فعلی و شركت در دوره های آموزش ضمن خدمت وجود دارد. كه تفاوت معنی داری بین زنان ومردان وجود داشته است.
۶- رابطه معنی داری بین شكوفا شدن استعدادهای بالقوه و شركت در دوره های آموزش ضمن خدمت بدست نیامد.
۷- ۷۰ درصد علت شركت خود را دستیابی به مدارك بالاتر ذكر كرده اند.
۸- تفاوت معنی داری بین مشكلات خانوادگی و شركت در كلاسها مشاهده گردیده است (۸۰ درصد) درزنان و مردان تفاوت معنی داری بود بطوریكه زنان بیشتر از مردان به این عوامل اشاره داشتند.
۹- تفاوت معنی داری بین عدم رضایت از شغل و شركت در دوره های آموزش ضمن خدمت به دست نیامد.
تحقیق دیگر را آقای یونس هوشنگ فتحی در سال ۱۳۶۲ با عنوان آموزش ضمن خدمت كاركنان آموزش و پرورش در سطح كاركنان حوزه ستادی آموزشو پرورش انجام داد . نتایج بدست آمده به مقرون به صرفه بودن سرمایه گذاری و صرف وقت در راه آموزش كاركنان اشاره دارد و بازده آنرا به مراتب بیشتر ازهزینه مصرفی می دانند و به افزایش كارایی از طریق شركت در كلاسهای كارآموزی و كارورزی تاكید می كند.

تحقیق دیگری توسط خانم شهناز نجفی در اصفهان انجام شده كه مختصراً به آن اشاره می كنیم:
تحلیل برنامه های آموزش ضمن خدمت معلمان و ارائه پیشنهادات برای بهبود كیفی آن
هدف تحقیق:
شناسایی و بررسی عواملی كه موجب بهبود كیفیت آموزشهای ضمن خدمت می شوند.
فرضیات تحقیق:
۱- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت این برنامه ها باید بر اساس نیازها ، علائق و گرایشات سنی متفاوت معلمین طراحی گردد.
۲- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت باید گرایشات و علائق معلمان در انتخاب شیوه های آموزشی مطلوب مورد توجه قرار گیرند.
۳- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت باین نگرشهای متفاوت معلمین نسبت به سازمان یا نهاد فراهم كننده برنامه بعنوان یك عامل تعیین كننده مورد توجه قرار گیرد.
۴- برای ارتقاء كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت باید معلمین و مدیران و سایر دست اندركاران در تنظیم اهداف ، تعیین موضوع، طرح و اجرای اینگونه برنامه بمنظور انعطاف پذیری بیشتر مشاركت داشته باشند.
۵- برای ایجاد انگیزه در معلمین جهت شركت موثر در دوره های آموزش ضمن خدمت باید امتیازات مادی و غیر مادی در نظر گرفته شود.
۶- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت باید نحوه تمركز یا عدم تمركز ، زمان برگزاری و مدت برنامه ها با مشاركت فعال معلمین و سایر استفاده كننگان از برنامه ها ، تعیین شود.
۷- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت، این برنامه ها باید همزمان در همه مقاطع تحصیلی و با استفاده از متد های جدید آموزشی به اجرا گذارده شود.
۸- برای بهبود كیفیت برنامه های آموزش ضمن خدمت باید در مورد تربیت مدرسین و تهیه امكانات برای به هنگام ساختن دانش و آگاهی مدرسین فعلی اقدامات لازم صورت پذیرد.